Χωρίς έντονο ελληνικό ενδιαφέρον, αφού η ελληνική εθνική ομάδα δεν είχε καταφέρει να κερδίσει τη συμμετοχή της, ολοκληρώθηκε χθες στη Λετονία, το 10ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων της FIBA. Η ομάδα της Λιθουανίας επιβεβαίωσε την υπεροχή της στη συγκεκριμένη γενιά αθλητών, καθώς μετά τον περσινό ευρωπαϊκό τίτλο στο Βίλνιους, κατέκτησε και τον παγκόσμιο, επικρατώντας με 85-66 των Σέρβων στον τελικό της διοργάνωσης. Μεγάλος πρωταγωνιστής των Λιθουανών και πολυτιμότερος παίκτης του τουρνουά, αναδείχθηκε το φετινό Νο 5 του NBA draft, o Γιόνας Βαλαντσιούνας. Χωρίς υπερβολή, ο Λιθουανός σέντερ έμοιαζε ώρες-ώρες να βρίσκεται 1-2 επίπεδα πιο πάνω από όλους τους υπόλοιπους παίκτες του τουρνουά. Στον μεγάλο τελικό απέναντι στη Σερβία, πέτυχε 36 πόντους, με την αποτελεσματικότητα του εντός πεδιάς, να αγγίζει το 72,2 %! Συνολικά, ήταν ο 1ος σκόρερ της διοργάνωσης με 23 πόντους μ.ο. και ο 1ος ριμπάουντερ με 13,9 ριμπάουντ ανά παιχνίδι. Το επαγγελματικό μέλλον του Βαλαντσιούνας φαντάζει λαμπρό, αν και αρκετές φορές οι παίκτες που "σάρωσαν" σε εφηβικό επίπεδο, δεν είχαν ανάλογη εξέλιξη. Ας θυμηθούμε λοιπόν την επαγγελματική πορεία που χάραξαν οι πρωταγωνιστές των προηγούμενων Παγκόσμιων Εφηβικών Πρωταθλημάτων...
Το 1979 στη Βραζιλία, οι ΗΠΑ κατακτούσαν αήττητες το τουρνουά, με 1ο σκόρερ τον γκαρντ Έρικ Φλόιντ, από το Georgetown. Ο Φλόιντ διέγραψε αξιόλογη καριέρα στο NBA για 13 συναπτά έτη (1982-1995), έπαιξε στο All Star Game το 1987 και κατέχει ακόμα ένα σημαντικό ρεκόρ: Είναι ο παίκτης που έχει πετύχει τους περισσότερους πόντους σε μια περίοδο (29) και σε ένα ημίχρονο (39), σε αγώνα για τα playoffs του πρωταθλήματος. Στην τότε αμερικανική ομάδα, υπήρχαν παίκτες που ξεπέρασαν τον Φλόιντ στο επαγγελματικό επίπεδο, όπως ο "τεράστιος" Τζέημς Ουώρθι και ο Σαμ Πέρκινς. Στη διοργάνωση εκείνη, "συστήθηκαν" για πρώτη φορά στο διεθνές κοινό, χωρίς όμως να εντυπωσιάσουν, ο Σοβιετικός Ρίμας Κουρτινάιτις και οι Ιταλοί Βάλτερ Μανίφικο και Αντονέλο Ρίβα. Επίσης δεν εντυπωσίασε, ως παίκτης φυσικά, το Νο 10 της Γιουγκοσλαβίας, ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς...
Τέσσερα χρόνια αργότερα στην Ισπανία, οι ΗΠΑ κατέκτησαν ξανά το χρυσό μετάλλιο, με πρωταγωνιστή τον Κένι Ουώκερ. Η επαγγελματική καριέρα του Ούωκερ σημαδεύτηκε από τραυματισμούς και το μόνο για το οποίο μπορεί να υπερηφανεύεται ο φόργουορντ από το Kentucky, είναι η νίκη στον διαγωνισμό των καρφωμάτων στο All Star Game του 1989. Αντίθετα, "δεύτερα" βιολιά εκείνης της ομάδας, όπως ο Σκοτ Σκάιλς, έκαναν καλύτερη επαγγελματική καριέρα από τον Ουώλκερ. Ορισμένα μάλιστα από τα τότε "χρυσά" Αμερικανάκια, όπως οι Μπακ Τζόνσον και Ουώλτερ Μπέρι, αγωνίστηκαν με μεγάλη επιτυχία και στα μέρη μας. Η διοργάνωση του 1983 αποτέλεσε τα αποκαλυπτήρια για 3 Ευρωπαίους, που διέπρεψαν τόσο στο τουρνουά εκείνο όσο και στη συνέχεια της καριέρας τους: Τον Σοβιετικό Άρβιντας Σαμπόνις, τον Γερμανό Ντέτλεφ Σρεμπφ και τον Ισπανό Τζόρντι Βιγιακάμπα...
Στην Ιταλία το 1987, οι 3 από τους 4 πρώτους σκόρερ των πρωταθλητών Γιουγκοσλάβων, Τόνι Κόυκοτς, Ντίνο Ράτζα και Βλάντε Ντίβατς, αποτέλεσαν τη βάση της ανδρικής τους ομάδας για τα επόμενα χρόνια και έκαναν μεγάλη καριέρα στο NBA. Η συνέχεια δεν ήταν το ίδιο επιτυχημένη για τον 4ο της παρέας, τον Νεμπόισα Ίλιτς. Σπουδαία, όπως και η παρουσία τους σε εκείνο το τουρνουά, ήταν η συνέχεια της καριέρας του Ιταλού Στέφανο Ρουσκόνι, του Γερμανού Χένινγκ Χάρνις και της αυστραλέζικης τριάδας των Μπράντκε, Βλάχοβ και Χιλ. Κάνεις μάλλον δεν θυμάται πως στο ρόστερ της τότε αμερικανικής ομάδας, υπήρχαν οι Γκάρυ Πέιτον και Λάρυ Τζόνσον...
Το 1991, η διοργάνωση μετακόμισε στον Καναδά και οι Αμερικανοί κατέκτησαν αήττητοι τον τίτλο, έχοντας στο ρόστερ τους τον Βιν Μπέικερ, ο οποίος πάντως πέρασε απαρατήρητος στο τουρνουά. Αντίθετα, αρκετά ...παρατηρημένος ήταν ο Ιταλός Γκρεγκόρ Φούτσκα και ο Ρουμάνος γίγαντας Γκεόργκι Μουρεσάν, που οδήγησαν τις ομάδες τους στην 2η και 5η θέση αντίστοιχα. Ο MVP πάντως του τουρνουά, απέδειξε και σαν άνδρας την αξία του και δεν ήταν άλλος από τον Γιουγκοσλάβο Ντέγιαν Μποντίρογκα...
Στην Ελλάδα το 1995, η ατραξιόν της διοργάνωσης ήταν ο Ευθύμης Ρεντζιάς. Ο σέντερ από τα Τρίκαλα, θύμιζε ...Βαλαντσιούνας, τελειώνοντας το τουρνουά με 22,8 πόντους και 12,3 ριμπάουντ! Αν και αγωνίστηκε σε top ευρωπαϊκό συλλογικό επίπεδο αλλά και στο NBA, ουδέποτε εκπλήρωσε τις υψηλές προσδοκίες που είχε δημιουργήσει με τα εφηβικά του κατορθώματα και ολοκλήρωσε άδοξα την καριέρα του χτυπημένος από τραυματισμούς. Εκείνη η "χρυσή" ελληνική γενιά μάλλον ήταν καταραμένη καθώς μόνο ο Μιχάλης Κακιούζης κατάφερε να πανηγυρίσει τίτλο και με την ανδρική εθνική ομάδα. Αντιστρόφως ανάλογη ήταν η πορεία παικτών που δεν έλαμψαν σαν το Ρεντζιά στο τουρνουά εκείνο, όπως των Αμερικανών Τράιαν Λάνγκτον και Βινς Κάρτερ, του Λιθουανού Σαρούνας Γιασικεβίτσιους και του Αργεντίνου Λουίς Σκόλα. Όλοι οι παραπάνω ξεπέρασαν σε επαγγελματική καριέρα παίκτες που το 1995 τους έβλεπαν με τα κιάλια, όπως ο Ρεντζιάς, ο Κινέζος Ζιζι Ουάνγκ και ο Αυστραλός Άαρον Τράχερ...
Το 1999 στην Πορτογαλία ο MVP του πρωταθλήματος Αντρέι Κιριλένκο έδειχνε από μικρός τις ικανότητες του, οι Αυστραλοί στηρίζονταν στον Ντέηβιντ Άντερσεν, οι πρωταθλητές Ισπανοί εμφάνιζαν τη φουρνιά που θα τους οδηγούσε στις επιτυχίες της δεκαετίας του 2000. Αντιφατικό, με βάση τη μετέπειτα εξέλιξή του, θεωρείται το γεγονός πως η ελληνική ομάδα είχε για κορυφαίο τον Γιώργο Διαμαντόπουλο ενώ σε όποιον πεις πως ο Πάου Γκασόλ δεν ήταν βασική επιλογή στην ισπανική ομάδα, μάλλον θα σε θεωρήσει τρελό...
Οι πρωταγωνιστές του τουρνουά του 2003 στη Θεσσαλονίκη, είναι ήδη καταξιωμένοι σε κορυφαίο επίπεδο. Ο Αυστραλός MVP Άντριου Μπόγκουτ είναι ένας από τους καλύτερους σέντερ στο NBA, ο 1ος σκόρερ Λίνας Κλέιζα αγωνίζεται και αυτός στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού, ο Πορτορικάνος Χοσέ Μπαρέα φοράει από φέτος το δακτυλίδι του πρωταθλητή και ο Σλοβένος Έραζεμ Λόρμπεκ διαπρέπει στην Ευρωλίγκα. Ανεπιβεβαίωτα ακόμα στοιχήματα από εκείνη τη γενιά παραμένουν ο Έλληνας Baby Shaq και o Κροάτης Ρόκο Λένι Ούκιτς. Όποιος θυμάται πως στην πρωταθλήτρια ομάδα της Αυστραλίας αγωνιζόταν ο Άλεκς Μάριτς και στους 5ους της κατάταξης Αμερικανούς ο Ντερόν Ουίλλιαμς, λέει ψέματα...
Ο κορυφαίος σκόρερ του τουρνουά του 2007 στη Σερβία, Βραζιλιάνος Παουλάο Πρέστες, αναζητείται κάπου στην Ισπανία, ο MVP των πρωταθλητών Σέρβων, Μίλαν Μάτσβαν, παλεύει να γίνει ένας καλός ρολίστας στο επίπεδο της Ευρωλίγκας και ο κορυφαίος Αυστραλός Άντριου Ογκίλβι κάνει τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα. Αντίθετα, Αμερικανάκια όπως οι Στέφεν Κάρι, Ντε Αντρέ Τζόρνταν και Μάικλ Μπίσλι και Γαλλάκια όπως ο Νικολά Μπατούμ, που είδαν την πλάτη των Σέρβων σε εκείνη τη διοργάνωση, καθιερώνονται σιγά-σιγά στο NBA. Μη γελάσετε αν σας πω πως ο ηγέτης των Αμερικανών δεν ήταν κανείς από τους προαναφερθέντες αλλά ο τιτανομεγιστοτεράστιος Πάτρικ Μπέβερλι...
Για την φουρνιά της διοργάνωσης του 2009 είναι παρακινδυνευμένο να εξαχθούν από τώρα συμπεράσματα. Ο εκ των κορυφαίων των πρωταθλητών Αμερικανών Γκόρντον Χέιγουορντ αγωνίζεται από πέρυσι στο NBA, o Κροάτης MVP Μάριο Ντέλας είναι η μεγάλη ελπίδα της Ζαλγκίρις Κάουνας και ο Πορτορικάνος 1ος σκόρερ Μάικ Ροζάριο παίζει μπάσκετ υπό τις οδηγίες του Μπίλυ Ντόνοβαν στο Florida. Ο κορυφαίος της ελληνικής ομάδας Νίκος Πάππας, δείχνει, για την ώρα, να "χάνει το τραίνο" από τους Σλούκα, Μάντζαρη και Παπανικολάου. Τεράστιο στοίχημα για τη συγκεκριμένη γενιά αποτελεί ο Λιθουανός Ντονάτας Μοτιεγιούνας, ο οποίος από φέτος θα αγωνίζεται στο NBA...
Άραγε τι τύχη θα έχει ο Βαλαντσιούνας; Νέος Ρεντζιάς ή νέος Μπόγκουτ;