Όχι, δεν ξεκίνησε νέος πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Μην σας παρασύρει ο τίτλος του άρθρου, ο "πόλεμος" που θα σας περιγράψουμε είναι καθαρά μπασκετικός. Ο Εμίρ Πρέλντζιτς θεωρείται, και όχι άδικα, από τους πλέον ανερχόμενους παίκτες του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Ο 22χρονος άσος της Φενέρμπαξε/Ούλκερ άφησε υποσχέσεις φέτος, έχοντας κατά μέσο όρο 7,3 πόντους, 3,8 ριμπάουντ και 2,5 ασίστ στην Ευρωλίγκα. Με ύψος 2.06, ο Πρέλντζιτς αγωνίζεται κυρίως στις θέσεις 3 και 4 αλλά το ταλέντο του είναι τέτοιο που μπορεί ακόμα και να αναλάβει το "κατέβασμα" της μπάλας! Πρόκειται αναμφισβήτητα περί πολυσύνθετου και ταλαντούχου παίκτη. Τόσο ταλαντούχου, που έχει προκαλέσει "πόλεμο" ανάμεσα σε δύο ομοσπονδίες κρατών-μελών της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Τα αντίπαλα στρατόπεδα είναι η Σλοβενία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το "τρόπαιο" για το οποίο "μάχονται" είναι η συμμετοχή του παίκτη με την εθνική ομάδα στο επερχόμενο Ευρωμπάσκετ! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή...
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο νέος ομοσπονδιακός τεχνικός της Σλοβενίας, Γιούρι Ζντοβτς, ανακοίνωσε τους 15 παίκτες που θα ξεκινήσουν προετοιμασία με την εθνική ομάδα ενόψει του Ευρωμπάσκετ της Πολωνίας. Ανάμεσα στις επιλογές του Ζντοβτς βρίσκεται και ο Πρέλντζιτς, ο οποίος, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, υπολογίζεται για την τελική δωδεκάδα. Λίγες ημέρες αργότερα, ήταν η σειρά του Βόσνιου ομοσπονδιακού προπονητή, Μενσούρ Μπαϊράμοβιτς, να ανακοινώσει την προεπιλογή του για την εθνική ομάδα, η οποία αποτελείται από 25 συνολικά παίκτες. Μέσα στις κλήσεις του Μπαϊράμοβιτς συμπεριλαμβάνεται και ο Εμίρ Πρέλτζιτς! Τι στο καλό λοιπόν συμβαίνει με αυτόν τον Πρέλντζιτς; Τελικά τι είναι; Σλοβένος ή Βόσνιος;
O Πρέλντζιτς γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη Ζένιτσα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Είναι Βόσνιος στην καταγωγή και μουσουλμάνος στο θρήσκευμα. Ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ στις ακαδημίες της τοπικής KK Celik Zenica. Σε ηλικία 16 ετών μετακόμισε στη Σλοβενία για λογαριασμό της Geoplin Slovan. Οι Σλοβένοι, εκμεταλλευόμενοι το νεαρό της ηλικίας του, του έδωσαν την σλοβενική υπηκοότητα και τον "βάφτισαν" διεθνή με τις "μικρές" τους εθνικές ομάδες. Μάλιστα στο Ευρωμπάσκετ Νέων στη Σμύρνη το 2006, ο Πρέλντζιτς ήταν ο καλύτερος παίκτης της σλοβενικής εθνικής ομάδας που κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο. Παρόμοια περίπτωση με τον Πρέλνζιτς, είναι ο σέντερ της Ολύμπια Λιουμπλιάνας, Μίρσα Μπέγκιτς. Ο Μπέγκιτς, που έκανε πολύ καλές εμφανίσεις στη φετινή Ευρωλίγκα, ακολούθησε την ίδια ακριβώς διαδρομή με τον άσο της Φενέρμπαξε/Ούλκερ και παρόλο που είναι βοσνιακής καταγωγής, αγωνίζεται με τα σλοβενικά εθνικά χρώματα.
Η διαμάχη των δύο ομοσπονδιών, ξεκίνησε τον περασμένο μήνα. Οι Βόσνιοι απαίτησαν τα δικαιώματα των δύο παικτών από την σλοβενική ομοσπονδία, προφασιζόμενοι την βοσνιακή καταγωγή τους. Οι Σλοβένοι βεβαίως αρνήθηκαν και στην άρνησή τους αυτή είχαν σύμμαχο τον Μπέγκιτς, ο οποίος δήλωσε πως επιθυμεί να αγωνίζεται με τα χρώματα της Σλοβενίας. Δε συνέβη όμως το ίδιο και με τον Πρέλντζιτς, που εξέφρασε ανοικτά την επιθυμία του να παίξει με την εθνική της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Έτσι ο Βόσνιος κόουτς τον κάλεσε να αγωνιστεί στην εθνική ομάδα της χώρας, παρόλο που κάτι τέτοιο προϋποθέτει την συγκατάθεση των Σλοβένων. Κάτι τέτοιο μάλλον είναι απίθανο να συμβεί αλλά ο Πρέλντζιτς φαίνεται αποφασισμένος να στηρίξει την επιλογή του και να μην εμφανιστεί στην προετοιμασία της εθνικής ομάδας της Σλοβενίας! Με λίγα λόγια ..."μύλος"!
Τα φαινόμενα των "διχασμένων" εθνικοτήτων δεν είναι βέβαια καινούρια στις δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Ειδικότερα στην περίπτωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης που αποτελεί ένα πραγματικό "μωσαϊκό" εθνοτήτων. Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη κατοικούν τρεις διαφορετικοί εθνοτικοί πληθυσμοί (Κροάτες, Μουσουλμάνοι, Σέρβοι) ενώ η ίδια η χώρα αποτελεί σύνθεση δύο ξεχωριστών διοικητικών οντοτήτων: Της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και της Κροατομουσουλμανικής ομοσπονδίας. Αρκετοί μπασκετμπολίστες που έχουν γεννηθεί στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη προτίμησαν να αγωνιστούν με την εθνική ομάδα της χώρας που αντιστοιχεί στην εθνοτική τους προέλευση. Τέτοια παραδείγματα είναι οι Κροάτες Πλάνινιτς, Μπάρατς και οι Σέρβοι Ραντμάνοβιτς, Βούκσεβιτς. Στην εθνική ομάδα της χώρας αγωνίζονται κυρίως όσοι προέρχονται από τον μουσουλμανικό πληθυσμό αν και τα τελευταία χρόνια έκαναν την εμφάνιση τους και παίκτες από τις υπόλοιπες εθνότητες, όπως οι σερβικής προέλευσης Αλεξάντερ Ραντόγιεβιτς και Ράτκο Βάρντα.
Κλασική περίπτωση άλυτου γρίφου σχετικά με την εθνική ομάδα που θα αγωνιστεί, αποτελεί ένας από τους παίκτες που επίσης περιλαμβάνεται στην προεπιλογή του Βόσνιου ομοσπονδιακού προπονητή, ο Γκόραν Σούτον. Ο 24χρονος σέντερ αγωνίστηκε στο κολεγιακό πρωτάθλημα των ΗΠΑ και ήταν ένας από τους βασικούς συντελεστές της πορείας του Michigan State προς τον φετινό τελικό! Η περίπτωσή του είναι αρκετά περίπλοκη. Ο Σούτον γεννήθηκε στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και είναι το "προϊόν" ενός μεικτού γάμου μεταξύ Κροάτη και Σέρβας. Στη διάρκεια του πολέμου η οικογένειά του μετακόμισε στην Κροατία για να γλιτώσει από τις επιχειρήσεις εθνοκάθαρσης. Αργότερα μετανάστευσαν για τις ΗΠΑ και ενώ ο μικρός Γκόραν είχε ήδη προλάβει να αγωνιστεί με την εθνική ομάδα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης για παίκτες κάτω των 14 ετών. Οι φετινές εκπληκτικές εμφανίσεις του Σούτον στο NCAA, προκάλεσαν το ενδιαφέρον τόσο των Βόσνιων όσο και των Κροατών και μια νέα διαμάχη ξεκίνησε. Ο Μπαϊράμοβιτς πρόλαβε τον Ρέπεσα και κάλεσε πρώτος τον παίκτη ενόψει του Ευρωμπάσκετ. Ο Σούτον όμως, με παλαιότερες δηλώσεις του στον τύπο, έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να αγωνιστεί με την εθνική ομάδα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Η αιτία είναι το γεγονός, πως θυμάται ακόμα την επίθεση που δέχτηκε η μητέρα του από Βόσνιους μουσουλμάνους, λίγο πιο έξω από το Σαράγεβο, τη στιγμή που επέστρεφε από ορθόδοξο χριστιανικό νεκροταφείο...
Όπως βλέπουμε λοιπόν από την ιστορία του Σούτον, οι μνήμες του πολέμου επηρεάζουν ακόμα και τώρα τη συμπεριφορά των ανθρώπων στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Όσον αφορά τον Πρέλντζιτς, οι σάλπιγγες του "πολέμου" μόλις ήχησαν για χατήρι του! Ευτυχώς βέβαια, ο "πόλεμος" αυτός θα είναι αναίμακτος και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού.